- Objectnummer02467
- TitelTegeltableau 'Eendragt en Getrouheyt'.
- VervaardigerWttewael, Joachim (1599) (ontwerper), GoudaVerswaen, W.J. (uitvoerder),Swaen, Plateelbakkerij De (fabriek/werkplaats),
- Datum
1624 - 1649
- Beschrijving
Eendragt en Getrouheyt, tegeltableau (paars) van 6 x 21 tegels (126). Joachim Wttewael maakte in 1599 een ontwerp voor het 'vrijheidsraam' voor de St. Janskerk in Gouda, voorstellende 'De Zege van de Vrijheid van Conscientie tegenover het Geweld'. Naar deze tekening, die nog bewaard wordt in de St. Jan, maakte tegelbakkereij Willem de Swaen in 1640 een tegeltableau met de allegorische figuren voorstellende Liefde, Gerechtigheid, Eendragt, Trouw en Standvastigheid, zoals zich dat in het Victoria and Albert Museum in Londen bevindt (polychroom). In de Moriaan bevindt zich een replica van een deel van dit tableau, 'Eendragt, Getrouheyt', dat als verkoopmonster in de tegelbakkerij van De Swaen aanwezig was. In Museum Lambert van Meerten bevindt zich een putto eveneens naar het voorbeeld van glas 1 in de St.-Janskerk
- Nu te zien in het museum
- Soort object
- CollectieReligie in Gouda
- TrefwoordenGoudse Glazen, allegorie
- Materiaal
- Techniek
- Formaat
- geheel hoogte: 271.20 cm
geheel breedte: 77.80 cm
tegel hoogte: 12.50 cm
tegel breedte: 12.50 cm - Opschrift(en)
- soortopschrift
- inhoudEendragt Getrouheyt
- Tentoonstelling(en)Typisch Gouds? Tegels uit de Gouden Eeuw (Gouda).2002-09-07 / 2002-11-03Museum Gouda
- LiteratuurDe Swaen. Geschiedenis en productie van een Goudse plateelbakkerij uit de zeventiende eeuw.Kamermans, JohanPagina 50 t/m 58, afgebeeld op voorkant.
- Documentatie
Zie documentatiemap 02467 voor: - een kope van het artikel 'The history of the Dutch Wall Tile, as Exemplified in the Vis Collection: Composite Decorations' door Commer de Geus uit 'The Connoisseur, an illusttated magazine for collectors', januari/april 1923. - een kopie van het 'Mededelingenblad van de Vrienden van de Nederlandse Ceramiek', nummer 4 over 'De geschiedenis van het oude Goudse plateel'. - een krantenartikel van 31 oktober 2002 over de tentoonstelling 'Typisch Gouds, tegels uit de Gouden eeuw'. - een brief van Johan Kamermans, conservator van het Nederlands Tegelmuseum te Otterlo met herkomstgegevens van dit tableau en kopieen van artikelen waarop dit gebaseerd is (13 november 2002).
Zie restauratierapport (in de kast op kamer C-70).
literatuur; Dr.Anne Berendsen e.a. 'Groot Tegelboek', Amsterdam/Brussel, z.j., pagina 138, afbeelding 199. Dr. C.H. de Jonge 'Nederlandse Tegels', H.J.W. Becht, Amsterdam, 2e druk. E.M. Vis en C. de Geus, tekst van F.W. Hudig 'Althollandische Fliesen', Interbook International B.V., Schiedam, 1978, pagina 29, tefel 19
Vereeniging Rembrandt […] Verslag over de jaren 1952 en 1953, z.p.
Catalogus tentoonstelling Johan Kamermans, Kitty Laméris, Ewoud Mijnlieff (red.), 'De Swaen'. Geschiedenis en productie van een Goudse plateelbakkerij uit de zeventiende eeuw, Gouda Otterloo 2002, pp. 51-58, afb. omslag.
- Tekstentekst vaste opstelling NL (2021)
Het eerste gebrandschilderde glas in de Goudse Sint-Janskerk gaat over de Vrijheid van Consciëntie. Het laat de gewetensvrijheid in Nederland zien: je mag geloven wat je wilt. De Goudse plateelbakker Willem Jansz. Verswaen neemt het glas als voorbeeld voor zijn tegeltableau. De twee vrouwen staan symbool voor de deugden Eenheid en Trouw. Op het grote glas in de kerk trekken zij de zegekar van de Vrijheid van Consciëntie voort.
Tegeltableau met de Eenheid en Trouw
circa 1640 | Plateelbakkerij De Swaen, Gouda - tekst vaste opstelling ENG (2021)
The subject of the first stained glass window of the Church of Saint John in Gouda is the Freedom of Conscience. It shows the freedom of conscience in the Netherlands: you can believe whatever you want. The Gouda-based earthenware maker Willem Jansz. Verswaen took the glass window as an example for his tile panel. The two women symbolise the virtues Unity and Fidelity. They draw the chariot of the Freedom of Conscience on the large glass in the church.
Tile panel with the virtues Unity and Fidelity
around 1640 | Plateelbakkerij De Swaen, Gouda - tekst vaste opstelling
Gouda, plateelbakkerij ‘De Swaen’, ca. 1640 Tegeltableau ‘EENDRAC[H]T en GETROVHEYT’ gebakken klei, glazuur, paars inv.nr. 02467 Dit grote tegeltableau is gemaakt in het atelier van de Goudse plateelbakker Willem Jansz. Verswaen dat niet ver van het museum was gevestigd, waar nu Oosthaven 37 staat. Het is gemaakt met als voorbeeld het carton (=ontwerptekening in schaal 1:1) voor het eerste der Goudse Glazen, dat de Vrijheid van Consciëntie (vrijheid van geweten) tot onderwerp heeft. Een tweede, grotere versie is te zien in het Victoria and Albert Museum te London. Anders dan vroeger werd gedacht moeten er nog meer tableaus met dit thema zijn gemaakt, aangezien ook losse tegels bekend zijn.
- tekst vaste opstelling
Tegeltablaeu met de Eenheid en de Trouw Gouda, plateelbakkerij 'De Swaen', circa 1640 inv.nr. 02467 Dit tableau van 126 tegels is gemaakt naar het voorbeeld van het eerste van de Goudse Glazen. Weergegeven zijn twee van de vijf deugden uit het glas die daar de zegekar van de Vrijheid van Gweten voorttrekken. Het gaat om de Eenheid en de Trouw. Er zijn meer tegeltableaus naar dit glas gemaakt. Een ervan is 1640 gedateerd. Waar de tableaus vandaan komen en waarvoor ze werden gebruikt, is niet bekend. De kleur paars is bijzonder. Paarse tabelaus werden op grote schaal pas aan het einde van de 17e eeuw en vooral in de 18de eeuw gemaakt.
- Credit lineVerworven met steun van de Vereniging Rembrandt.

