- Objectnummer33150
- TitelHondenkar met drie honden.
- Vervaardigeronbekende vervaardiger, Waddinxveenonbekende vervaardiger, Gröden
- Datum
circa 1790 - circa 1845
- Beschrijving
Blauwe hondenkar, getrokken door drie honden. Hout, leer, metaal, linnen, touw.
- Nu te zien in het museum
- Soort object
- Collectiespeelgoed
- Trefwoordenhond
- Materiaal
- Techniek
- Formaat
- hoogte: 32.00 cm
breedte: 28.00 cm
diepte: 45.00 cm - Tentoonstelling(en)speelgoed niet afstoten2011-10-06Museum Gouda
- Nog eenmaal speelgoed.2011-07-15 / 2011-10-09Museum Gouda
- Hond en baas2002-06-29 / 2002-10-27Haags Historisch Museum
- LiteratuurDe Schatkamer. Open depot van Museum Gouda.Wery, Maurice
- Zwangerschap, kindersterfte en kinderarbeid.
- Speelgoed uit de polder. 200 jaar houten speelgoed uit Waddinxveen.Bas, Lourens
- Documentatie
Informatie afkomstig van Lourens Bas (expert speelgoed, auteur 'Speelgoed uit de polder', 2018-08-02): Ontstaan tussen 1790 en 1845. De tweewielige hondenkar met gesloten achterkant met zijborden heeft alle kenmerken die een speelgoed wagentje moet hebben die gemaakt is omstreeks die tijd in Waddinxveen, zie ook de platte wielen met grove spaken. Een aanmerking mijnerzijds, is de wonderlijke blauwe kleur van de kar origineel? Of betreft het hier een latere overschildering? Tijdens mijn onderzoek naar het houtenspeelgoed wat gemaakt zou zijn in Waddinxveen, heb ik hooguit een vier tot vijftal keren iets gevonden in blauw. Ik moet zeggen dat dit altijd zeer zeldzame speeltjes betrof. En vaak unica waren of in opdracht in Waddinxveen vervaardigd zijn. Het merendeel van de voorwerpen waren rood, groen, zwart, grijs en crème, of het zeer goedkope blanke hout. Zie 'Speelgoed uit de Polder'. Over de honden het volgende: de twee honden links en rechts zijn zeer zeker gemaakt (gesneden) in Gröden. Zie boek van Rita Stäblein 'Altes Holzspielzeug Aus Gröden', Athesia 1980 of/en Rita Stäbein en Robert Moroder 'La Vedla Chienna De Gherdëina' 'Altes Grödner Holzspelzeug' Museum De Gherdëina 1994. Het is bekend in de literatuur (zie boven genoemde boeken) dat de houtsnijders van Gröden hun kinderen naar buitenland stuurde, van Nederland tot noord en zuid Amerika al sinds de 18e eeuw. En in Nederland vestigde zij zich in Amsterdam om op deze wijze snijwerk te verkopen en orders van snijwerk binnen te halen zoals het snijwerk voor de kleine fabriekjes en makers van speelgoed in Waddinxveen voor de familie in Gröden. De hond in het midden is zeer fraai gesneden en ik heb geen reden om aan te nemen dat deze niet in Gröden gesneden zou zijn... als het in opdracht gemaakt is en wie zegt ons dat dit niet zo is. Ik heb alleen in mijn boekenkast geen duidelijke overeenkomst gevonden zoals die van beide andere honden.
www.hondmethondenkar.nl
bron: https://lourensbas.wordpress.com/2015/10/19/kakelorum-om-de-knikkers-en-het-spel/ Gröden was gelegen in een onherbergzaam gebied, verstopt tussen de hoge bergen en diepe valleien in de Dolomieten, met een eigen taal, het Ladino of Ladinisch (retro-Romaans). In die taal heet de streek ‘de Gherdëina’ en het maakte tot 1920 deel uit van Zuid-Tirol in Oostenrijk. In het Duits staat deze streek bekend als Gröden of het Grödnertal. Na 1920 maakt Gröden deel uit van Italië onder de naam Val Gardena, met als bekendste plaats Urtijëi, ook St. Ulrich of Ortisei genoemd. Zoals in veel bergstreken in Europa werden de lange winters door de plaatselijke bevolking, waaronder boeren, gebruikt voor het snijden van voorwerpen of figuren.
'Altes Holz- spielzeug aus Gröden, die entwickelung einer Heimindustrie’ van Rita Stäblein (1980)
- Tekstenobjecttekst
Waddinxveen
Hondenkar, 1790-1845
handwerk (hout, leer en textiel)
inv.nr. 33150 (schenking 1972)

